مدیریت حواس پرتی در حین یادگیری
حواسپرتی یا سرگردانی ذهن، یکی از پیچیدهترین رفتارهای ذهن و روان ماست.
- ممکن است این حواسپرتی صرفاً ناشی از محیط باشید.
- ممکن است حواسپرتی، فریاد بخشهایی از روان ماست که بهشون توجه نمیکنیم و زمان نمیدهیم.
- ممکن است حواسپرتی، مقاومت روان ما در مقابل اجبار و تحمیل باشد.
- ممکن است حواسپرتی، ناشی از عادت و شرطی شدن ذهن ما باشد.
- حواسپرتی میتواند یکی از عوارض زندگی دیجیتال و استفاده مداوم از گوشی و اتصال همیشگی به اینترنت باشد.
ما در اینجا صرفاً یک تکنیک ساده پیشنهاد میکنیم تا کمی از این حواسپرتی ما کم کند. هدف ما هم صرفاً این است که در مثلاً نیم ساعت پیش رو، بتوانیم از زمان خود بهتر استفاده کنیم و با کیفیت مناسب زبان بخوانیم.
اگر نکاتی که در این دوره یاد گرفتیم را رعایت نکنیم، یکی از پیامدهای آن افزایش حواس پرتی خواهد بود. پس یک راه حل حواس پرتی، مرور آن موارد و اطمینان از اجرای همه آنهاست.
هوشیاری و تمرکز
گفتیم اولین کاری که برای مدیریت حواس پرتی باید انجام دهیم، شروع جلسه یادگیری با تمرینات مربوط به هوشیاری و تمرکز هست.
بقیه نکاتی که در ارتباط با این دو موضوع صحبت کردیم، به ویژه خواب خوب را هم باید مدنظر قرار دهیم.
استراحت
ما در مورد انواع استراحت صحبت کردیم: استراحتهای کوچک چند ثانیهای، استراحت ۵ دقیقهای بعد از هر (حدودا!) نیم ساعت، استراحت بعد از هر پومودورو (NSDR).
یک نکته بسیار مهم، استراحت به موقع هست. گاهی علت حواس پرتی ما این است که نیاز به استراحت داریم اما احساس میکنیم اجازه استراحت نداریم یا میتوانیم کمی دیگر هم ادامه دهیم. ذهن ما گاهی با پرت کردن حواس، درخواست توقف و استراحت دارد اما ما ممکن است به آن بی توجه باشیم. میدانیم که در این شرایط اگر به این درخواست توجه نکنیم، شدت حواس پرتی بیشتر و کیفیت یادگیری کمتر خواهد شد.
حفظ انگیزه
اگر انگیزه یا انرژی لازم برای ادامه یادگیری با کیفیت را نداریم، باید تلاش کنیم علت آن را بررسی کنیم یا برای کارهای سادهتری مانند مرور وقت بگذاریم.
گاهی داشتن اشتباه و خطا در حین یادگیری، ممکن است علت کاهش انگیزه و حتی افزایش حواس پرتی باشد. توجه به فایده این اشتباهات و رویکرد و مدل ذهنی ما در مورد آنها میتواند احساس ما را بهتر کند.
پاداش دادن و القا احساس مثبت به خودمان هم میتواند انگیزهمان را بالاتر ببرد.
کنترل محیط و حذف عوامل حواس پرت کن
حضور گوشی یا عوامل حواس پرت کن هم یکی از علتهای اصلی حواس پرتی هستند. بهتر است محیط یادگیریمان را تا حد امکان ساده و خلوت نگه داریم تا ذهن ما فرصت پرت شدن حواس را تا حد امکان پیدا نکند.
پس بهتر است به این عوامل توجه کنید، لیستی از آنها تهیه کنید و مطمئن شوید که تا جایی که میتوانید اینها را کمتر کنید.
ثبت سرنخها
در حین خواندن زبان ممکن است موارد زیادی به ذهنمان خطور کند؛ مانند شهابسنگی که از آسمان شب میگذرند. حواس ما را با خود میبرند.
در بسیاری از موارد، کنترل ما روی این حواسپرتیها زیاد نیست. همانطور که الان نمیتوانیم به فیل صورتی فکر نکنیم. آنها به سمت ما پرتاب میشوند. اما میتوانیم واکنش مناسبی نسبت به آنها داشته باشیم.
یک تکنیک ساده، ضبط و ثبت این منشاهای حواس پرتی به شکل مکتوب است.
میتوانیم صرفاً از یک برگه کاغذ ساده استفاده کنیم. یا از راهکارهای پیچیده Personal knowledge management استفاده کنیم.
پیشنهاد ما این است که در حین زبان خواندن، هر آنچه غیر از کاری که برای زبان دارید میکنید را روی یک برگه کاغذ بنویسید و به خودتان بگویید که بعد از پایان این پومودورو یا آخر شب، این برگه را بررسی میکنم و به تک تک موارد آن رسیدگی خواهم کرد.
حواسپرتی شدید
اگر میزان این حواس پرتی زیاد است و احساس میکنیم، نیم ساعت ما اندازه ده دقیقه هم کارایی ندارد، بهتر است آن را کنار بگذاریم.
گاهی استراحت، دیدن فیلم، صحبت با یک دوست یا رسیدگی به یک دغدغه دیگر بسیار بهتر از تقلا و تلاش ناکام برای انجام کار مفید است.
گاهی هم استفاده از تکنیک ساده مانند تنفس ویم هاف یا تمرکز بصری میتواند وضعیت ذهنی ما را تغییر دهد و شرایط را برای یادگیری زبان فراهم کند.
پاسخها